Update 16 februari 2021
Zeker, ook bij De Coöperatie zijn we er behoorlijk ziek van geweest (niet letterlijk gelukkig). Corona ging vanaf maart als een zeis door de samenleving, de economie en de media. Opdrachten vielen weg, freelancers werkten thuis, cursussen en congressen werden afgelast. Nog steeds mogen en kunnen freelancers veel minder dan in een normaal jaar. En trekt corona een zware wissel op hun inkomen.
Bij De Coöperatie hadden we tot maart een enthousiast zoemende werk- annex redactieruimte waar zo’n 60 freelance journalisten en kleine media-bedrijven samen werkten. Sinds maart is het een stuk rustiger, zijn de bijeenkomsten die we houden grotendeels virtueel, werken we voor het overgrote deel thuis tijdens lock-downs zoals nu en zijn de borrels tot meer dan nader order uitgesteld.
Nou ja, wat iedereen op zijn of haar eigen wijze de afgelopen negen maanden had dus.
Matchingfonds
Maar omdat problemen er zijn om opgelost te worden (of zo veel mogelijk in ieder geval) zijn we ook al vanaf maart gaan bekijken wat we in deze ingewikkelde tijden voor freelancers kunnen doen. Dat begon met, de tijd was er nu eenmaal naar: geld. We hebben al een aantal jaren geleden een stichting opgezet, het Matchingfonds, die freelance journalisten financieel ondersteunt. Inmiddels is dat een volwaardige stichting met een onafhankelijk bestuur, die zich ingezet heeft om in coronatijd nog voor extra steun te zorgen. En dat is gelukt, met dank aan – een lange lijst, en nog niet eens uitputtend – de NVJ, de stichting Lira, de stichting Pictoright, de stichting Democratie en Media en het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. In 2021 stelt het Matchingfonds middelen beschikbaar voor werkbeurzen voor schrijvende en fotograferende freelancers.
(16022021): We hebben onlangs gehoord dat er voor het Matchingfonds nog aanvullende middelen beschikbaar komen, waardoor we gaande 2021 meer werkbeurzen kunnen geven dan gedacht. Oorspronkelijk zou het tot eind juli 2021 mogelijk zijn een beurs aan te vragen, of zo lang als er middelen beschikbaar waren. Dat wordt nu dus langer. De details weten we helaas nog niet, die volgen de komende weken. we streven er naar om per 1 maart, als er weer aanvragen mogelijk zijn, meer helderheid te hebben, maar het is van overleg met een veel partijen afhankelijk. Nader bericht volgt!
We realiseren ons dat het op geen stukken na genoeg is, maar alle kleine en soms minder kleine beetjes helpen en er zijn mede dankzij de werkbeurzen vele tientallen projecten in uitvoering die anders vanwege corona niet mogelijk waren geweest. Een paar zijn er zelfs al af, een eerste overzicht vind je hier. De komende maanden zullen we er nog een aantal uitlichten.
Dan maar een deur erin
Daarnaast hebben we veel tijd en energie (en zelfs een beetje geld) in onze werkruimte geïnvesteerd. Want die is weliswaar rustiger dan voorheen, niet iedereen kan altijd thuis werken. Vandaar dat we onze werk- annex redactieruimte coronaproof hebben gemaakt, met behulp van veel afstand tussen werktafels, grote hoeveelheden handzeep en een stevige intensivering van de schoonmaak. Sinds kort hebben we ook een aantal per deur afsluitbare, doch goed geventileerde afgescheiden werkruimtes – voor wie behalve afstand ook een muur tussen zichzelf en zijn of haar buurman wil hebben.
We blijven zo in bedrijf, zij het met inachtneming van de inmiddels genoegzaam bekende regels en met bovengemiddeld veel hoop dat er gaande 2021 – als deze lock-down en corona achter de rug zijn – weer wat meer kan. Meer journalisten over de vloer, themalunches met eten op kantoor, bijeenkomsten, cursussen en wellicht van de zomer weer eens een borrel.
Projecten
Tussen de bedrijven hebben we in 2020 freelancers en collectieven van freelancers zakelijk, technisch en organisatorisch ondersteund. Zo helpen we gevluchte journalisten (voor wie corona een zo mogelijk nog groter probleem is dan voor andere journalisten ) via het online magazine RFG Magazine bij hun integratie op de Nederlandse arbeidsmarkt. We ondersteunen freelance journalist Nick Kivits met marketing en bijeenkomsten bij zijn site Freelancevoorwaarden.nl, waarop hij de algemene leveringsvoorwaarden van uitgevers analyseert en in normaal Nederlands weergeeft. Met onderzoekscollectief The Investigative Desk organiseren we een opleiding voor onderzoeksjournalisten, het Onderzoekslab, dat inmiddels aan zijn tweede ronde bezig is.
(update 16022021) De aanmelding voor de 3e ronde van het Lab is onlangs gestart. Mocht je een zeer gedegen en hoogwaardige opleiding in collectieve onderzoeksjournalistiek willen volgen, begeleid door een journalistencollectief dat in (inter)nationale topmedia publiceert, dit is je kans!
Zulke ondersteuning van projecten van freelancers en collectieven, deels in een virtuele samenwerking, als het nodig is virusvrij bij ons op kantoor en met gebruikmaking van ons netwerk, willen we in 2021 verder uitbreiden. Mocht je een goed idee hebben en denken: ik kan er wel wat hulp bij gebruiken, mail ons gerust!
Daarnaast hebben we succesvolle donatie- en crowdfundingsacties helpen organiseren, hebben we in 2020 47 websites voor journalisten geproduceerd en keert ons dochterbedrijf Reporters Online dit jaar zo’n €150.000 aan opbrengsten van verkoop van eigen werk en donaties uit aan freelancers.
En omdat het toch al het hele jaar over corona ging, zijn we er, wederom samen met The Investigative Desk, ook maar zelf journalistiek onderzoek naar gaan doen.
Geld
Financieel zijn we na dit jaar, enigszins tot onze eigen verbazing, redelijk gezond. De Coöperatie is in formele zin precies wat het woord coöperatie aanduidt: een bedrijf in de vorm van een vereniging, waarbij de leden uiteindelijk eigenaar zijn van het bedrijf. Dan is het zaak om in ieder geval netjes minimaal break even te draaien zonder schulden te maken. Dat is in 2020 gelukt, voor een flink deel dankzij de (overigens bescheiden) vergoeding die we voor de ondersteuning van projecten rekenen. We zijn niet rijk, we gaan dat op overzienbare termijn ook niet worden, maar we houden onze eigen broek op – en kunnen daardoor ook de komende jaren freelancers blijven ondersteunen. In hopelijk wat minder ingewikkelde omstandigheden.
De Coöperatie